انواع مجلات علمي

مجلات با نمايه خارجي
 تامسون رويترز (مقالاتISI)
اسکوپوس(Scopus )
پايگاه استنادي جهان اسلام (Isc)
پاب مِد(Pubmed)
مجلات داخلي
مجلات علمي-پژوهشي
مجلات علمي-تخصصي
مجلات علمي-ترويجي

مجلات ISI
شرکت تامسون رويترز شرکتي بزرگ و بين المللي است که زيرمجموعه هاي مختلفي دارد و بخشي از فعاليت آن متمرکز بر پايگاه داده‌اي استنادي است که در آن امکان جست‌وجوي گسترده مقالات علمي باکيفيت در مجلات علمي معتبري وجود دارد که از سوي اين شرکت پذيرفته مي‌شوند و در سامانه (web of science) نمايه مي شوند.
   دو نوع مجله از سوي اين شرکت تقسيم بندي مي شوند و به آنها مجلات ISI-LISTED يا JCR مي‌گويند. مجلاتي که در فهرست JCR قرار مي‌گيرند داراي  ضريب تاثير (IF) هستند و مجلات دسته دوم فاقد ضريب تاثيرند. ضريب تاثير شاخصي علمي  است که ميانگين تعداد استنادها به مقالات اخير منتشرشده در مجله اي علمي را نشان مي‌دهد.اين شاخص مي تواند نشانه و نمادي از اعتبار مجله و مقالاتي باشد که در آن به چاپ رسيده اند. هر چقدر که اين ضريب براي مجله اي بيشتر باشد، از اعتبار و ارزش علمي بالاتري هم برخوردار خواهد بود.

مجلات اسکوپوس (Scopus)
   دسته بندي ديگري که براي مقالات خارجي عنوان شد، دسته بندي مقالات اسکوپوس است. اسکوپوس هم نمايه اي استنادي معتبري به شمار مي رود که درباره اطلاعات چندين هزار)حدود ?هزار( مجله معتبر بين المللي، پايگاه داده اي قوي دارد. در برخي موارد اگر بخواهيد مقاله تان در مجله اي نمايه شده در پايگاه اسکوپوس به چاپ برسد بايد هزينه هايي را متقبل شويد.

مجلات ISC
   دسته بندي ديگري که در ميان انواع مجلات خارجي مطرح شد، دسته بندي مجلات جهان اسلام بود. مجلات جهان اسلام يا ISC ، مجلاتي هستند که در دنياي اسلام و ميان کشورهاي اسلامي چاپ و توليد مي شوند و پايگاه استنادي ISC با گردآوري و نمايه کردن مجلات معتبر اين کشورها سعي دارد تا پايگاهي جامع براي معرفي و ايجاد ارتباط ميان دانشمندان کشورهاي اسلامي داشته باشد. حدود 60 کشور در اين پايگاه داراي مجله هستند و بعد از اسکوپوس و تامسون رويترز، ISCسومين پايگاه بزرگ جهاني براي نمايه کردن مجلات و مقالات علمي معتبر است.

مجلات پاب مد (Pubmed)
   دسته آخر که تخصصي تر است، مجلات پاب مد هستند. پاب مد مرتبط با مجلاتي است که در حوزه تخصصي پزشکي و علوم زيستي فعاليت مي‌کنند و در واقع، مکان و پايگاهي عالي براي جست وجو کردن در ميان مقالات معتبر پزشکي و حيطه هاي مرتبط با آن و علوم زيستي است. بيشتر از 4 هزار مجله علمي معتبر در اين زمينه ها در پايگاه داده پاب مد وجود دارند و به مجلاتي که در اين پايگاه قابليت حضور پيدا مي‌کنند، مجلات پاب مد (Pubmed) مي گويند.

مجلات علمي پژوهشي
   مجلات علمي پژوهشي از دسته مجلاتي هستند که مقالاتي با همين عنوان را به چاپ مي‌رسانند. يعني به دنبال داوري و بررسي مقالاتي هستند که در حوزه پژوهش، آزمايش و پژوهشي نو و تازه را معرفي کرده و به نتايجي قابل قبول هم دست يافته‌اند.
مقالات علمي پژوهشي داراي ساختاري معين هستند که در صورت رعايت نشدن از سوي مقاله نويس و پژوهش گر، امکان چاپ و پذيرش در مجلات علمي پژوهشي  را از دست خواهند داد.

مجلات علمي تخصصي
   مجلات علمي تخصصي اعتبار مجلات علمي پژوهشي را براي پژوهشگران به همراه ندارند. البته حضور در اين مجلات و ارسال مقاله براي آنها مي تواند باعث شهرت و افزايش اعتبار نويسنده شود ولي از نظر آکادميک مثلا براي دريافت نمره پايان نامه به چنين مجلاتي توجه نمي شود.
مجلات علمي تخصصي هم به دنبال چاپ و پذيرش مقالاتي هستند که در حوزه اي تخصصي نگارش مي‌شود و موضوعاتي تخصصي در آنها مطرح مي‌شود. بيشتر اين مجلات متعلق به سازمان ها يا نهادهايي خاص هستند و هدف شان اطلاع رساني درباره موضوعي تخصصي است.

مجلات علمي ترويجي
   مقالات علمي ترويجي درباره موضوعي تازه در يک زمينه علمي تخصصي صحبت نمي کنند و مقالاتي هستند که بيشتر بر پايه مقالات ديگري که در حيطه اي خاص وجود دارد، اقدام به بررسي موضوعي علمي مي کنند تا پيگيري آن موضوع و روند رسيدگي به آن براي مخاطبان ساده تر شود. در واقع، هدف اين دسته از مقالات چيزي جز ترويج موضوعي نيست که وجود دارد و حال با رويکردي تازه يا در قالب جمع آوري تمام منابع در دسترس درباره آن موضوع (در قالب مقاله اي جديد) ارائه مي‌شود. حال، مقالاتي با اين ويژگي ها در مجلاتي علمي ترويجي به چاپ مي رسند. مي‌توان گفت که ترجمه ها، مقالاتي که مروري هستند يا تدويني از مقالات مختلف درباره حيطه اي تخصصي به شمار مي‌روند در دسته مقالات علمي ترويجي قرار مي‌گيرند و در مجلات علمي ترويجي به چاپ مي رسند.
 
چگونه يک مجله براي چاپ مقاله انتخاب کنيم؟

اهداف و دامنه فعاليت (Scpoe) مجله را بررسي کنيد
ارسال مقاله براي ژورنال اشتباه موجب رد شدن مقاله علمي شما مي شود. بنابراين قبل از اينکه مقاله ‌تان را ارسال کنيد بررسي کنيد که آيا موضوع مقاله‌تان در دامنه موضوعات ژورنال مورد نظر قرار مي گيرد يا خير. شناخت مخاطب هدف هم از جمله اقداماتي است که در فرايند انتخاب ژورنال مناسب بايد در نظر بگيريد. از خودتان بپرسيد که کدام گروه از مخاطبان از اين مقاله بيشترين ميزان استقبال را به عمل مي‌آورند؟ موضوع مقاله براي چه مخاطباني جذاب‌تر از سايرين خواهد بود؟ محتواي مقاله، بيشتر حالت فرضيه‌سازي و تئوريک دارد يا از نظر عملي هم قابليت اجراي آن پيش‌بيني مي‌شود؟ به ميزان عمومي بودن نتايج تحقيقات‌تان هم دقت داشته باشيد.
   مقالات مشابه منتشرشده در ژورنال‌‌ها را بررسي کنيد.
   پس از اينکه چند ژورنال متناسب با موضوع مقاله‌تان پيدا کرديد، کلمات کليدي يا عنوان مقاله خود را در آنها جستجو کنيد تا ببينيد پيش از شما کسي مقاله اي با چنين موضوعي ارائه کرده است يا خير. 3 الي 5 مقاله‌ اي را پيدا کنيد که طي 5 سال گذشته در اين ارتباط در ژورنال چاپ شده است. ببينيد آيا اين مقالات از نظر کيفي از مقاله شما برتر هستند يا خير.

محدوديت هاي هر ژورنال را بشناسيد
سابميت مقاله براي مجله اي که متناسب با موضوع تحقيق‌تان نيست، فقط زمان‌تان را مي گيرد و در نهايت مقاله شما رد خواهد شد. مثلا ممکن است يک ژورنال مقالاتي که گزارشات موردي هستند را چاپ نکند، در اين صورت اگر شما بهترين اطلاعات را نيز در مقاله بررسي موردي يا Case Report انجام داده باشيد باز از طرف اين ژورنال رد خواهيد شد.
   بهتر است بخش مربوط به «اطلاعاتي براي نويسندگان» يا «Information for Authors» را چک کنيد تا ببينيد ژورنال مد نظر شما چه محدوديت هايي دارد. اين محدوديت مي تواند مربوط به تعداد لغات نيز باشد.گاهي رعايت نکردن همين نکات که با محتواي مقاله‌تان هيچ ارتباطي ندارند باعث مي‌شود تا يک ژورنال علمي از انتشار کارتان سرباز بزند.
 


 
 واحد توسعه تحقیقات